अकोला:-आषाढी एकादशीचा उपवास सोडताना ताटात वाढली जाणारी वाघाटी हे फळ आता काळाच्या ओघात नामानेष होत चालले आहे. शेताच्या बांध, परसबागेतील झाडावरील वाघाटीचा वेल आता सिमेंटच्या जंगलात दुर्मिळ झाले आहे. सध्या ग्रामीण भागात वाघाटीचा दर हा 100 ते 200 रुपये किलो दराने विकली जात आहे.
आषाढी एकादशी उजाडली की, उपवास धरणाऱ्या वारकऱ्यांना वाघाटी (गोविंद फळ) हिरव्याकंच फळांचे वेध लागतात. उपवास सोडताना ही भाजी खाण्याची पूर्वापार प्रथा आहे. विशेष म्हणजे याच कालावधीत ही फळे तयार होतात. नंतर ती तोडून बाजारात विक्रीस आणली जातात. परंतु अलीकडे तर वाढत्या वृक्षतोडीमुळे वाघाटी या फळाचे दर्शन दुर्मिळ झाले आहे.
पाणंद, ओढ्याच्या काठावर असणारी दाट झाडीत वाघाटीचे वेल फुलतात. इतर झाडावर वाढणाऱ्या वाघाटीच्या झळकट काटेरी वेलाचे प्रमाण खूप कमी झाले आहे. त्यामुळे वाघाटीचा वेल पुढील येणाऱ्या पिढीला माहिती व्हावा, आषाढी एकादशीनिमित्त त्याचे महत्व टिकावे आणि निसर्गातील अन्नसाखळी अबाधित राहावी, याकरिता वाघाटचे संवर्धन होणे आवश्‍यक आहे. हा वेल आयुर्वेदिक दृष्ट्या महत्वाचा आहे, पण फुलपाखरांच्या जीवनचक्रातही वाघाटी महत्वाची आहे.
.jpeg)