अकोला:-
मानवाच्या जीवनात पंच्याहत्तरी म्हणजेच ७५ वर्षे पूर्ण होणे, ही केवळ कालगणनेतील एक ठराविक टप्पा नसतो. तो असतो अनुभवांचा, विचारांचा, कर्तृत्वाचा आणि समाजाशी जोडलेल्या नात्यांचा अमृतकाळ. आज आपल्यासमोर असा एक साक्षात प्रेरणादायी जीवनप्रवास उभा आहे –
प्रा. मधू जाधव यांचा.
अभ्यासू नाट्यकर्मी, विद्यार्थीप्रिय प्राध्यापक, निर्भीड पत्रकार, स्पष्टवक्ता समीक्षक, रसिक प्रेक्षक, अंधश्रद्धा निर्मूलन चळवळीतले कार्यकर्ते, समाजसेवी आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे दिलदार मित्र… ही सगळी विशेषणे एकाच व्यक्तीच्या नावासमोर आली की, प्रा. मधू जाधव हे नाव अपरिहार्यपणे मनात येते.
शिक्षण व प्रारंभिक वाटचाल
मधू सरांचा जन्म एक सर्वसाधारण पारंपरिक कुटुंबपृष्ठभूमी असलेल्या घरात झाला. बालपणापासूनच त्यांनी वाचनाची आणि विचारांची गोडी जोपासली. शिक्षण क्षेत्रात त्यांनी उच्च शिक्षण घेतले आणि पुढे प्राध्यापक म्हणून शिक्षणक्षेत्रात पाऊल ठेवले. त्यांच्या शिकवण्यातील प्रगल्भता, उदाहरणांच्या माध्यमातून विषय स्पष्ट करण्याची हातोटी, आणि विद्यार्थ्यांशी प्रामाणिक संवाद या गोष्टींमुळे ते अल्पावधीतच विद्यार्थ्यांचे अत्यंत लाडके प्राध्यापक झाले.
शिक्षक ते मार्गदर्शक
प्राध्यापक म्हणून त्यांनी केवळ पुस्तकातील ज्ञान दिले नाही, तर समाजप्रश्न, जीवनमूल्ये आणि चिंतनशील दृष्टिकोन यांचे बीज विद्यार्थ्यांच्या मनात पेरले. मधू सरांचा वर्ग म्हणजे केवळ शिकवण्याचे ठिकाण नव्हते, तर विचारमंथनाचा आणि संवादाचा मंच होता. त्यांनी विद्यार्थ्यांमध्ये आत्मभान जागवले, त्यांच्या सुप्त गुणांना चालना दिली आणि त्यांच्या प्रतिभेला दिशा दिली.
नाट्यप्रेमी आणि रंगभूमीचा विद्यार्थी
नाट्यकलेविषयी मधू सरांचे आकर्षण तरुणपणापासूनच होते. त्यांनी अनेक नाट्यप्रयोगांत अभिनय केला, दिग्दर्शन केले आणि समीक्षक म्हणून स्वतंत्र ओळख निर्माण केली. 'रंगभूमी ही समाजाचे आरसे आहे' या विश्वासाने त्यांनी नाटकाच्या माध्यमातून सामाजिक प्रश्नांवर भाष्य करणारे नाट्यप्रयोग सादर केले. ‘अनेक पथनाट्यात ,एकांकीका मध्ये, लघुपट,चित्रपट ,अनेक नाटकांत त्यांनी सहभाग घेतला. यशस्वी कलाकार म्हणून नावलौकिक प्राप्त केले आहे.
ते प्रयोगशील रंगकर्मी होते. त्यांनी व्यावसायिक रंगभूमीपेक्षा अभ्यासपूर्ण आणि सामाजिक बांधिलकी असलेली नाट्यचळवळ अधिक जवळची मानली. त्यामुळेच त्यांचे नाटक हे केवळ मनोरंजनासाठी नसून विचारांना चालना देणारे होते. त्यांनी अनेक नवोदित रंगकर्मींना संधी दिली, त्यांना घडवले. अनेकांना मार्गदर्शन केले. आजही करीत आहेत.
पत्रकारिता – निर्भीडतेची आणि स्पष्टवक्तेपणाची वाटचाल..
मधू सरांनी पत्रकारितेतही स्वतःची स्वतंत्र ओळख निर्माण केली. समाजातील अस्वस्थ करणाऱ्या विषयांवर त्यांनी निर्भीडपणे लिहिले. त्यांच्या लेखनात स्पष्टवक्तेपणा, संतुलित विचार, आणि विवेकशील दृष्टिकोन दिसून येतो. त्यांनी स्थानिक वृत्तपत्रांमध्ये लेख, सदरे, भाष्य लिहिली. त्यांनी मांडलेले मुद्दे नेहमी मुद्देसूद, संशोधनाधारित आणि निर्भीड असायचे. त्यामुळे त्यांच्या लेखनाला व्यापक वाचकवर्ग लाभला. माझ्यासारख्या अनेकांना पत्रकारितेच्या व सामाजिक क्षेत्रात घडवणारे गुरु म्हणजेच मधु जाधव.
समीक्षण आणि साहित्यप्रेम
मधू सर हे साहित्याचे देखील जाणकार रसिक आहेत. त्यांच्या पुस्तक संग्रहात विविध प्रकारचे साहित्यिक ग्रंथ, नाटकांची पुस्तके, समीक्षा, आत्मचरित्रे यांचा समावेश आहे. त्यांनी अनेक ग्रंथांची चिकित्सक समीक्षाही लिहिलेली आहे. समीक्षा करताना ते केवळ गुणदोष दाखवत नाहीत, तर त्या कलाकृतीचा व्यापक सामाजिक, सांस्कृतिक संदर्भ तपासतात.
समाजकार्य आणि चळवळीतील सहभाग
शब्द आणि विचारांबरोबरच कृतीतून समाजासाठी काहीतरी करावे या भावनेतून मधू सर अनेक सामाजिक चळवळींमध्ये सक्रीय राहिले. विद्यार्थ्यांच्या समस्यांपासून ते सामाजिक न्यायाच्या मुद्द्यांपर्यंत त्यांनी विविध पातळ्यांवर सहभाग घेतला. अनेक संस्थांच्या कार्यात मार्गदर्शक म्हणून ते सहभागी झाले. ते बोलतात तितकंच करत असल्यामुळे त्यांच्यावर लोकांचा विश्वास आहे. अंधश्रद्धा निर्मूलन समितीमध्ये सक्रिय पदाधिकारी वक्ता म्हणून त्यांनी खूप मोठे मोलाचे कार्य केले आहे.
माणूस म्हणून मधू सर
मधू सर हे जितके विचारवंत आहेत, तितकेच ते हळवे, प्रेमळ आणि माणूसपण जपणारे आहेत. एखाद्याच्या दुःखात सहभागी होणे, अडचणीत मदतीचा हात देणे, नव्या कामाला प्रोत्साहन देणे हे त्यांचे स्वभावधर्म आहे. त्यामुळेच विद्यार्थ्यांपासून ते सहकाऱ्यांपर्यंत, सर्वांच्या मनात त्यांच्याबद्दल अपार प्रेम आणि आदर आहे.
संपूर्ण जीवनकार्याचे संचित
या ७५ वर्षांच्या जीवनप्रवासात प्रा. मधू जाधव यांनी विचार, कला, शिक्षण, समाज, आणि माणुसकी यांचे जे वैभवशाली संचित मिळवले आहे, ते केवळ त्यांचे वैयक्तिक यश नाही, तर समाजासाठी एक अमूल्य ठेवा आहे. त्यांच्या विचारांचा आणि कार्याचा ठसा अनेक पिढ्यांवर राहणार आहे.
अमृत महोत्सव – केवळ सोहळा नव्हे, प्रेरणेचा उत्सव..
दिनांक 19 एप्रिल 2025 चा अमृत महोत्सव सोहळा हा केवळ एका वयाचा टप्पा पार करण्याचा क्षण नाही, तर एका प्रेरणादायी जीवनाची साजरी करणारा उत्सव आहे. आपल्या आयुष्यात असलेल्या अशा व्यक्तींचा सन्मान करणे, त्यांच्या कार्याचा गौरव करणे, ही आपल्या सगळ्यांची जबाबदारी आहे. त्यांच्या सान्निध्यात येणं हेच खरे भाग्य आहे.
आज त्यांच्या अमृत महोत्सवाच्या निमित्ताने आपण सर्व त्यांच्या ऋणात आहोत. त्यांचे विचार, कृती, आणि त्यांच्या जगण्यातील मूल्ये हीच आपल्या पुढच्या वाटचालीची दिशा आहेत. प्रेरणा आहेत.
उपसंहार
प्रा. मधू जाधव हे नाव केवळ एका व्यक्तीचे नाही, तर एका विचारप्रवाहित प्रवासाचे प्रतिनिधित्व करणारे आहे. शिक्षण, कला, समाज आणि साहित्य यामध्ये त्यांनी जे योगदान दिले आहे, ते दीर्घकाळ प्रेरणा देणारे ठरणार आहे. त्यांच्या ७५ व्या अमृत महोत्सव वाढदिवसानिमित्त आपण त्यांना शुभेच्छा देताना त्यांच्या कार्याची दखल घेणे, त्यातून शिकणे आणि ते पुढे नेणे हीच खरी आदरांजली ठरेल. एक आदर प्रिय व्यक्तिमत्त्व म्हणून त्यांचा संपूर्ण मित्र परिवारात दबदबा आहे. अशा या अभ्यासू नाटकर्मी ,विद्यार्थी प्रिय प्राध्यापक, निर्भीड पत्रकार, स्पष्टवक्ता ,समीक्षक, गुणग्राहक रशिक, उत्साही व्यक्तिमत्व, चळवळीतील वळवळ करणारा 75 वर्षाचा तरुण तडफदार युवा कार्यकर्ता आणि तुमचा आमचा सर्वांचा दिलदार मित्र प्राध्यापक मधु जाधव सर यांना त्यांच्या अमृत महोत्सवी सोहळ्यानिमित्त तसेच वाढदिवसानिमित्त अभिष्टचिंतन तसेच लाख लाख हार्दिक हार्दिक शुभेच्छा! गजानन हरणे.
आपल्या प्रतिक्रिया द्या....